بسم الله الرحمن الرحیم
ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺎﻗﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺑﺎ ﻃﺎﻭﻭﺱ ﯾﻤﺎﻧﯽ
ﺭﻭﺯﯼ حضرت ﺍﻣﺎﻡ محمد ﺑﺎﻗﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺩﺭ ﻣﺴﺠﺪ ﺍﻟﺤﺮﺍﻡ ﺑﺎ ﺍﺻﺤﺎﺑﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻃﺎﻭﻭﺱ ﯾﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﭘﯿﺮﻭﺍﻧﺶ ﺟﻠﻮ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺳﻼﻡ ﮐﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ: « ﺁﯾﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﯽﺩﻫﯿﺪ ﺳﺆﺍﻝ ﮐﻨﻢ؟»
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
ﺑﻠﻪ، ﺑﭙﺮﺱ
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﭼﻪ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳﻮّﻡ
ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻧﯿﺎ ﻫﻼﮎ ﺷﺪﻧﺪ؟»
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮐﺮﺩﯼ ! ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽﮔﻔﺘﯽ ﯾﮏ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻣﺮﺩﻡ؛ ﻭ ﺁﻥ ﻭﻗﺘﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﯿﻞ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﻫﺎﺑﯿﻞ ﺭﺍ ﮐﺸﺖ . ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻧﯿﺎ ﻓﻘﻂ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ : ﺁﺩﻡ ﻭ ﺣﻮﺍ ﻭ ﻫﺎﺑﯿﻞ ﻭ ﻗﺎﺑﯿﻞ ﭘﺲ ﯾﮏﭼﻬﺎﺭﻡ ﺍﻫﻞ ﺩﻧﯿﺎ ﻫﻼﮎ ﺷﺪﻧﺪ .»
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﮔﻔﺖ :
« ﺑﻠﻪ، ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺳﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﯾﺪ. ﻣﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮐﺮﺩﻡ. »
ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﯿﺪ:
« ﮐﺪﺍﻣﯿﮏ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭ، ﭘﺪﺭ
ﺟﻬﺎﻧﯿﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺸﺎﻥ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺯﯾﺎﺩ ﺷﺪﻩ؟»
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
«ﻫﯿﭻ ﯾﮏ . ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﺴﻞ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺩﯾﮕﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺁﺩﻡ ﯾﻌﻨﯽ« ﺷﯿﺚ » ﻫﺴﺘﻨﺪ .»
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
«ﭼﺮﺍ ﺣﻀﺮﺕ ﺁﺩﻡ، « ﺁﺩﻡ» ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﺷﺪﻩ؟ »
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﭼﻮﻥ ﮔِﻞ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ« ﺍﺩﯾﻢ» (ﭘﻮﺳﺘﻪﯼ ﺭﻭﯾﯽ) ﺯﻣﯿﻦ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ . »
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
«ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺣﻮّﺍ ،«ﺣﻮﺍ» ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ؟ »
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﭼﻮﻥ ﺣﻮّﺍ ﺍﺯ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﻣﻮﺟﻮﺩ «ﺣﯽّ» ﺧﻠﻖ ﺷﺪ .»
( ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺁﺩﻡ، ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺭﻭﺡ ﺷﺪ، ﺍﺯ ﮐﻨﺎﺭ ﮔِﻞ ﺍﻭ ﺣﻮﺍ ﺁﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﺪ .»
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﺍﺑﻠﯿﺲ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺩﻟﯿﻠﯽ، ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ؟»
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﺍﺑﻠﯿﺲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻧﺎﺍﻣﯿﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺷﯿﻄﺎﻥ ﺍﺯ ﺭﺣﻤﺖ ﺧﺪﺍﯼ ﻋﺰّﻭﺟﻞ ﻧﺎ ﺍﻣﯿﺪ ﺷﺪ، ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﻡ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﻨﺪ. »
ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﺟﻦ ﺭﺍ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺎم ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﻨﺪ؟»
ﻓﺮﻣﻮﺩ:
« ﺟﻦ ﯾﻌﻨﯽ ﭘﻨﻬﺎﻥ؛ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺟﻦﻫﺎ ﺍﺯﺩﯾﺪﻩﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎﻧﻨﺪ، ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.»
ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺍﻭّﻟﯿﻦ ﺩﺭﻭﻍ ﺭﺍ ﮔﻔﺖ؟»
ﻓﺮﻣﻮﺩ:
« ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺩﺭﻭﻍ ﺭﺍ « ﺍﺑﻠﯿﺲ» ﮔﻔﺖ، ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ: ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﺩﻡ ﻫﺴﺘﻢ.
(ﺳﻮﺭﻩ ﺍﻋﺮﺍﻑ ﺁﯾﻪ 12)
ﭘﺮﺳﯿﺪ :
«ﮐﺪﺍﻡ ﮔﺮﻭﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﻪ ﺣﻖ
ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ، ﻭﻟﯽ ﺩﺭﻭﻏﮕﻮﯾﻨﺪ؟»
ﻓﺮﻣﻮﺩ:
« ﻣﻨﺎﻓﻘﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ: « ﻣﺎ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﯽﺩﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍﯾﯽ.»
ﺳﭙﺲ ﺁﯾﻪ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪ ﮐﻪ: ﻭﻗﺘﯽ ﻣﻨﺎﻓﻘﯿﻦ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ ﻭ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﻣﺎ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﯽﺩﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍﯾﯽ ... ، ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭﻭﻍ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ .» ( ﺳﻮﺭﻩ ﻣﻨﺎﻓﻘﻮﻥ، ﺁﯾﻪﯼ 1)
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﮐﺪﺍﻡ ﭘﺮﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﺑﺎﺭ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﮐﺮﺩ؟ »
ﻓﺮﻣﻮﺩ:
« ﺁﻥ ﭘﺮﻧﺪﻩ، «ﮐﻮﻩ ﻃﻮﺭ » ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﺎﻝﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻋﺬﺍﺏ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺑﻨﯽ ﺍﺳﺮﺍﺋﯿﻞ ، ﺗﻮﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﮐﻨﻨﺪ؛ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﭼﻨﯿﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ:« ﻣﺎ ﮐﻮﻩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﯾﺒﺎﻧﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮﺩﯾﻢ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﻤﺎﻥ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺭﻭﯼ ﺳﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ . »
( ﺳﻮﺭﻩ ﺍﻋﺮﺍﻑ، ﺁﯾﻪ171)
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩﯼ ﺧﺪﺍ ﮐﻪ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺟﻦّ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﺲ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﻼﺋﮑﻪ ﮐﯿﺴﺖ؟»
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﮐﻼﻏﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﯿﻞ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﺟﻨﺎﺯﻩﯼ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﮎ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﮐﻨﺪ؛ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﭼﻨﯿﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ :« ﭘﺲ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﮐﻼﻏﯽ ﺭﺍ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎ ﺯﻣﯿﻦ ﺭﺍ ﮐﻨﺎﺭ ﺑﺰﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺑﺴﭙﺎﺭﺩ .»
( ﺳﻮﺭﻩ ﻣﺎﺋﺪﻩ، ﺁﯾﻪ 31 )
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻡ ﺧﻮﺩ
ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭﻟﯽ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﺟﻦ ﺑﻮﺩ، ﻧﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻧﻪ ﻣﻼﺋﮑﻪ؟»
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﻣﻮﺭﭼﻪ ﺑﻮﺩ.
ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ
ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ:
« ﺁﻥ ﻣﻮﺭﭼﻪ ﮔﻔﺖ : ﺍﯼ ﻣﻮﺭﭼﮕﺎﻥ، ﺩﺍﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺷﻮﯾﺪ ﺗﺎ ﺳﻠﯿﻤﺎﻥ ﻭ ﻟﺸﮑﺮﯾﺎﻧﺶ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻟﮕﺪ ﻧﮑﻨﻨﺪ، ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻨﺪ .»
( ﺳﻮﺭﻩ ﻧﻤﻞ،ﺁﯾﻪ18)
ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺑﺴﺘﻨﺪ ﻭﻟﯽ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﺟﻦ ﻭ ﺍﻧﺲ ﻭ ﻣﻠﮏ ﻧﯿﺴﺖ؟»
ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ :« ﮔﺮﮔﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺑﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ : ﮔﺮﮒ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩ .
( ﺳﻮﺭﻩ ﯾﻮﺳﻒ ﺁﯾﻪ17)
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﺁﻥ ﭼﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﺶ ﺣﻼﻝ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺯﯾﺎﺩﺵ ﺣﺮﺍﻡ؟ »
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :« ﺁﺏ ﻧﻬﺮ ﻃﺎﻟﻮﺕ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﭼﻨﯿﻦ ﺁﻣﺪﻩ :
« ﻃﺎﻟﻮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﻬﺮ ﺑﯿﺎﺷﺎﻣﺪ ﺍﺯ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ. . . ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﯾﮏ ﮐﻒ ﺩﺳﺖ.
(ﺳﻮﺭﻩ ﺑﻘﺮﻩ ﺁﯾﻪ249)
ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﮐﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﺯ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻭﺿﻮ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﮐﺪﺍﻡ ﺭﻭﺯﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺧﻮﺭﺩﻥ ﻭ ﺁﺷﺎﻣﯿﺪﻥ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ؟»
ﺍﻣﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﺁﻥ ﻧﻤﺎﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻭ ﺁﻝ ﺍﻭﺳﺖ ( ﺻﻠﻮﺓ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺩﻋﺎ ﺍﺳﺖ) ؛ ﻭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻩ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻩ ﺍﺯ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﻭﺯﻩﯼ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺮﯾﻢ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ :« ﺑﮕﻮ ﻣﻦ ﻧﺬﺭ ﮐﺮﺩﻩﺍﻡ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﺪﺍﯼ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﮐﻪ ﺭﻭﺯﻩ ﺑﺎﺷﻢ؛ ﭘﺲ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎ ﻫﯿﭽﮑﺲ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ .»
( ﺳﻮﺭﻩ ﻣﺮﯾﻢ،ﺁﯾﻪ 26 )
ﻃﺎﻭﻭﺱ ﭘﺮﺳﯿﺪ :
« ﺁﻥ ﭼﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﻢ ﻭ ﺯﯾﺎﺩ
ﻣﯽﺷﻮﺩ؟ ﻭ ﺁﻥ ﭼﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺯﯾﺎﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭﻟﯽ ﮐﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ؟ ﻭ ﺁﻥ ﭼﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﻢ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭﻟﯽ ﺯﯾﺎﺩ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ؟»
ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
« ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻢ ﻭ ﺯﯾﺎﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ، ﻣﺎﻩ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻢ
ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ ﺩﺭﯾﺎﺳﺖ ﻭ ﺁﻧﮑﻪ ﮐﻢ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭﻟﯽ ﺯﯾﺎﺩ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ، ﻋﻤﺮ ﺍﺳﺖ .»
ﻣﻨﺎﺑﻊ :
ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ : 46، ﺹ 351 ، ﺡ .5
العجل بقیه الله
لولا پالوزا
